گام اول ابداع رژیم معتادان به کربوهیدرات از آن جا آغاز شد که دکتر راشل هلر و دکتر ریچارد هلر دو محقق و استاد دانشگاه در زمینه علوم زیست پزشکی توانستند با رژیم غذایی ابداعی خود به وزن ایدهآل دست یابند.
بعد از این موفقیت، آنها در سال ۱۹۹۱ کتابی به نام رژیم غذایی مخصوص معتادان به کربوهیدرات چاپ کردند و پس از آن که این کتاب با استقبال عمومی روبرو شد آنها با به روز کردن اطلاعات، کتابهای جدیدتری را در این زمینه به چاپ رساندند.
رژیم معتادان به کربوهیدرات برنامهای است که بر پایه تئوری تعادل سطح انسولین در بدن استوار است بدین معنا که اگر سطح هورمون انسولین در بدن در حالت متعادل باقی بماند در بدن مقاومت به انسولین بوجود نخواهد آمد و در نتیجه میل به مصرف غذاهایی که سرشار از کربوهیدرات است کاهش مییابد.
اما کسانی که به مصرف کربوهیدراتها معتاد هستند ظرف چند دقیقه پس از مصرف کربوهیدرات، خیلی بیشتر از حد لزوم انسولین آزاد میکند. این انسولین اضافی در کار جذب گلوکز(قند) اختلال به وجود میآورد و در نتیجه بدن علائم گرسنگی را به مغز میفرستد.
در این حالت در مغز نیز اختلال به وجود میآید و از دریافت علائمی که حاکی از سیر شدن بدن میباشد عاجز میماند بنابراین فرد احساس گرسنگی میکند و شروع به غذا خوردن مینماید از آن طرف بدن انرژی اضافه را نیز به صورت چربی ذخیره میکند. بعضی از متعادان به کربوهیدراتها مجدداً حداکثر ظرف دو ساعت چنان گرسنه میشوند که انگار چیزی نخوردهاند. این رژیم دو مرحله به نام کاهش مصرف غذاهای سرشار از کربوهیدرات و تنظیم سطوح انسولین توسط مصرف مکملهای غذایی است. هلرها معتقد هستند که بیش از ۷۵درصد افرادی که اضافه وزن دارند به مصرف کربوهیدرات اعتیاد دارند.
سیریناپذیری احساس خستگی مزمن، اضطراب و عصبانیت از علایم اعتیاد به مصرف کربوهیدرات است.
به کربوهیدرات اعتیاد دارید؟
هلرها معتقدند بعضی از علائم اعتیاد به کربوهیدرات عبارتند از: ولع در مصرف غذاهای سرشار از کربوهیدرات که این غذاها شامل نان، شیرینی، کیک، غلات، حبوبات، شکلات، شیرینیجات، بیسکویت، میوه و آب میوه، بستنی، چیپس سیبزمینی، ماکارونی، سیبزمینی، چوب شور، برنج، کیک، ذرت بو داده، نوشابهها و جایگزینهای قند است و رفتن متناوب فکر بهسوی خوردن، سیریناپذیری، احساس خستگی مزمن، اضطراب، عصبانیت و بالا رفتن تحریکپذیری عواطف نیز شامل آن می شود. البته هلرها برای تشخیص میزان اعتیاد آزمونی طراحی کردهاند که بر اساس آن میتوان درجه این مشکل را ارزیابی کرد.
آزمون دکتر هلر
۱- آیا اگر صبحانه کاملی میل کرده باشید قبل از ناهار باز هم احساس گرسنگی میکنید؟
۲- آیا قطع مصرف شیرینی، غذاهای نشاستهای و غذاهای آماده برای شما سخت است؟
۳- آیا بعد از اتمام یک وعده غذایی احساس رضایت میکنید؟
۴- آیا دیدن، بو کردن یا فکر کردن به مواد غذایی سبب برانگیختگی اشتها و ایجاد حس خوردن در شما میشود؟
۵- آیا هنگامی که گرسنه نیستید باز هم تمایل به مصرف خوراکی دارید؟
۶- آیا در شب میان وعده مصرف میکنید؟
۷- آیا بعد از وعده غذایی بزرگ احساس بیحالی میکنید؟
۸- آیا عصرها بدون دلیل مشخص احساس خستگی یا گرسنگی میکنید؟
۹- آیا هنگامی که کاملا سیر شدهاید باز به غذا خوردن ادامه میدهید؟
۱۰- آیا دایما در حال وزن کم کردن و بدست آوردن وزن هستید
برنامه غذایی هلرها
رژیم این برنامه با یک طرح ورودی آغاز میشود که در آن روزانه دو وعده «غذای تکمیلی» و یک وعده «غذای پاداش» وجود دارد. پس از تکمیل کردن طرح ورودی به مدت یک هفته، باید خود را وزن کنید و مقدار وزن شما تعیینکننده برنامه بعدی شما خواهد بود (چهار برنامه مختلف وجود دارد). این برنامهها فرق زیادی با طرح ورودی ندارند، فقط گاهی یک میان وعده مختصر یا یک سالاد به آن اضافه شده است. وعدههای تکمیلی شامل دو فنجان از سبزیجاتی است که نشاسته ندارند مانند خیار، انواع کلم، کاهو، انواع سبزی، گوجهفرنگی و به طور متوسط بین ۷۵ تا ۱۰۰ گرم گوشت، ماهی یا مرغ و یا ۵۰ گرم پنیر میباشد. وعده غذای پاداش، غذای مختصری است مشتمل بر موادی که شما از خوردن آنها لذت میبرید. این وعده باید خیلی کم باشد ولی نوع مواد آن به میل شما بستگی دارد. میان وعدهها باید مشابه غذاهای تکمیلی باشد اما از نظر اندازه نصف غذای تکمیلی است. در این برنامه غذایی آب، چای و قهوه شیرین نشده به هر میزان که فرد بخواهد مجاز است.
مهمترین عوامل
این رژیم بر ای این است که بدن معتادان به کربوهیدراتها ظرف چند دقیقه پس از مصرف کربوهیدرات، خیلی بیشتر از حد لزوم انسولین آزاد میکند. انسولین اضافی در کار جذب گلوکز اختلال به وجود میآورد و در نتیجه بدن علائم گرسنگی میفرستد. مغز از دریافت علائمی که حاکی از سیر شدن بدن باشد عاجز میماند بنابراین در فرد احساس گرسنگی ایجاد میکند. بعضی از متعادان به کربوهیدراتها مجدداً حداکثر ظرف دو ساعت چنان گرسنه میشوند که انگار اصلاً هیچ وقت چیزی نخوردهاند (و دلشان معمولاً شیرینی و شکلات یا مواد نشاستهای میخواهد).
چند نکته
مانند هر رژیم سخت، این رژیم نیز باید تحت نظر یک متخصص اجرا شود. به علت محدودیتهایی که در مصرف غذاها وجود دارد ممکن است افراد به مصرف مکملهای ویتامین و مواد معدنی نیاز پیدا کنند. این رژیم برای زنان باردار، شیرده و کودکان و نوجوانان مناسب نمیباشد. افرادی که سابقه سکته، دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی، کلسترول بالا و سنگ کلیه دارند باید در مورد گرفتن رژیمهایی که کم کربوهیدرات هستند حتما با پزشک معالجشان مشورت نمایند. منتقدان این رژیم معتقدند که به علت این که این رژیم پرچرب میباشد از نظر تامین نیازهای تغذیهای متعادل نمیباشد و نمیتواند یک راه حل طولانی مدت برای کاهش وزن و نگهداری آن به حساب آید. از طرفی مصرف یک رژیم کم کربوهیدرات برای افراد در مدت زمان طولانی سخت است.
نتایج آخرین تحقیقات
در مورد این دسته از رژیمها (رژیمهای کم کربوهیدرات) در بین متخصصان تغذیه و جامعه پزشکی نظرات ضد و نقیضی وجود دارد. برخی مطالعات این گونه از رژیمها را برای کنترل سطوح قندخون و کاهش وزن موثر میدانند اما برخی دیگر این نظریه را قبول ندارند. در سال ۲۰۰۳ مطالعهای در دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا انجام شد و نشان داده شد که در مدت شش ماه افرادی که از رژیمهای کم کربوهیدرات استفاده کردهاند بیشتر از افرادی که از رژیمهای کم کالری، کم چربی استفاده کردهاند وزن کم کردهاند اگرچه بعد از یک سال هر دو گروه به یک اندازه وزن کم کردهاند. در سال ۲۰۰۴ در همین مرکز پزشکی مطالعه دیگری مشابه مطالعه فوق انجام شد که یافتههای بالا را تایید نمود.